Als je het even niet meer weet, was dan je haar
Ik hoef maar de geur van viooltjes op te snuiven om 30 jaar terug in de tijd te worden geworpen. Daar zit ik: de ellebogen op een gehaakt kleedje op de houten toilettafel, vol bewondering starend naar mijn oma die een beetje parfum achter haar oren aanbrengt. Op zichzelf een weinig spannende herinnering, maar wel eentje die me altijd bij is gebleven en nooit aan kracht verliest.
Daar waar songs goed zijn voor vage flashbacks en gevoelens, foto’s een bepaald tijdbeeld terughalen, beschikken bepaalde geuren over een onverslaanbaar vermogen om herinneringen op te roepen. En daar blijkt een goede reden voor te bestaan.
De reukzin is het enige zintuig waarvan de prikkels niet eerst door de thalamus, het regelstation in onze hersenen, worden verwerkt. Geuren hebben daardoor rechtstreeks toegang tot de geurkolf, het deel in onze hersenen waaruit de geurzenuwen ontspringen, die rechtstreeks in verbinding staat met de delen die onze emotie en geheugen beïnvloeden. Het komt er in het kort op neer dat geuren herinneringen bij ons losmaken.
Geur heeft dus het vermogen ons terug te katapulteren naar het verleden. Daarnaast zijn er ook nog tal van geuren met een uitgesproken feelgoodfactor die losstaan van gebeurtenissen van vroeger.
“De geur van citroen, limoen, sinaasappel, bergamot of grapefruit belichamen het licht en de warmte van zonnestralen”, legt LeeYen Anderson uit, oprichter van The Scentsible Tribe en Aroma Yoga-docent die al sinds haar 18e in de ban is van de weldaden van etherische oliën. “Het zijn opbeurende geuren waar we blij van worden.”
Er bestaat een scala aan geuren die worden geassocieerd met bepaalde ervaringen en die een positieve invloed op ons humeur hebben. Plaatsvervangende geurwaarneming kan in tijden, waarin ons de toegang tot onze favoriete plaatsen wordt ontzegd, een goed alternatief zijn.
“Je onderdompelen in het bos (forest bathing) helpt tegen stress, omringd door bomen maken angstgevoelens plaats voor een gevoel van veiligheid”, vertelt Anderson. “Er zijn tal van etherische oliën met de geur van bomen die ons op dezelfde manier met de natuur verbinden en ons opnieuw een gevoel van eigenwaarde geven.”
Daarnaast beschikken we over een gigantisch vermogen om geuren te onderscheiden en in categorieën in te delen. In 2014 ontkrachtten wetenschappers van de Rockefeller University in New York eerdere bevindingen over het vermogen van onze neus. Onze neus is theoretisch in staat om minstens 80 miljoen tot een triljoen verschillende geuren waar te nemen, en dat is toch wel even wat meer dan de 10.000 geuren waar men in eerste instantie van uitging.
“Het feit dat onze neus zoveel subtiele nuances kan waarnemen en het vermogen van geur om belevingen te creëren, maakt het des te belangrijker dat een geur voor de volle 100% klopt”, aldus Alban Mayne, medeoprichter van Beauty Disrupted. “Het heeft negen maanden geduurd voordat we met biologische, natuurlijke geurstoffen de juiste balans voor de geur van onze Ocean Magic-lijn hadden gevonden. Deze geur neemt mij in gedachten ook altijd steevast mee naar mijn favoriete eiland.”
We leven in een tijd waarin reizen beperkt mogelijk is en dan is geur meer dan ooit de aangewezen tool om in gedachten op reis te gaan, vanuit je luie stoel of onder de douche. Geuren roepen niet alleen emoties en herinneringen op aan de plekken die we hebben bezocht, ze nodigen ons ook uit om te dagdromen over onze volgende bestemming.
Karryn Miller – De Nieuw-Zeelandse Karryn Miller is geboren en getogen in Auckland, maar steden als Tokio, Hanoi, Mumbai, Seoul en Washington, DC noemt ze net zo gemakkelijk ‘thuis’. Ze werkt als PR-consultant voor hotels en over haar passie voor reizen heeft ze inmiddels meerdere boeken geschreven en haar artikelen werden wereldwijd gepubliceerd in kranten en tijdschriften. Onlangs verscheen het boek Mother Wild, waarvoor ze samenwerkte met een wereldwijd collectief van moeders, en lanceerde ze een reeks wellness-retreats. In 2021 verhuisde Karryn met haar gezin naar Sapporo, de sneeuwrijkste stad op het eiland Hokkaido ten noorden van Japan.
Foto: Daiga Ellaby
